Yıllarca AKP’nin talimatları sonucu yürüttüğü para politikasını 28 Mayıs seçimlerinin ardından terk eden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Hafize Gaye Erkan’ın liderliğinde başlattığı parasal sıkılaşma sürecinde 5. kez faiz artırımına giderek piyasaların beklentisini boşa çıkarmadı.
Politika faizini yüzde 35’e yükselten kararın gerekçeli metninde yer alan ifadeler ise, döviz talebi yaratacak işlemlere yönelik yeni bir yasağın kapıda olduğunu gösterdi.
Dünyadaki gelişmiş ülkeler başta olmak üzere birçok merkez bankası tarafından faiz artırımlarına gidilen yıllarda, Şahap Kavcıoğlu başkanlığındaki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, üst üste faiz indirimlerine giderek Türkiye’de korkutucu bir enflasyonun ortaya çıkmasına neden oldu.
Enflasyon karşısında günden güne değer kaybeden Türk lirasını ayağa kaldırmak ve ani kur artışlarını baskılamak için 21 Aralık 2021 tarihinde hayata geçirilen Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi ise Türkiye ekonomisi için tam bir saatli bomba haline dönüşmüş durumda.
MERKEZ BANKASI’NDAN DOLAR SAHİPLERİNE YENİ YASAK GELİYOR
Temmuz ayında başlatılan KKM’ye yönelik tasfiye operasyonu ile peş peşe alınan kısıtlayıcı kararlar ve yasaklar KKM havuzunda biriken parada rekor seviyede azalış yaşanmasına neden oldu. Son olarak bugün açıklanan BDDK raporu ile bir haftada 86 milyar lira düşüş yaşanırken, uygulama 9 haftadır kesintisiz azalışını sürdürmeye devam ediyor.
Merkez Bankası, bugün yayımlanan PPK’nın özetinde ise gelecek haftalarda yeni yasak kararlarının alınacağının sinyallerini verdi.
BANKALARA 2 TALİMAT BİRDEN GİDECEK
Ekonomist Haluk Bürümcekçi, Mesele Ekonomi kanalında yaptığı yorumlarda TCMB’nin bugün yayımladığı metinde yer alan ifadelerin ne anlam ifade ettiğine şu şekilde açıklık getirdi:
“Raporda Türk lirası mevduat payının artırılmasına yönelik ilave adımlar atılacaktır” ifadesi yer alıyor. Buradan ne anlıyoruz? Kasıt şu ki KKM’nin payının azalması, Türk lirası payının çoğalması. Bunu zorlayacak adımlar atarak, bankaların KKM’den dönüşüm hedeflerini yükselteceğim anlamı taşıyor.
Bu mesajın bir diğer anlamı da, bankaların geçtiğimiz haftalarda mevduat faizlerini düşürmesinden rahatsızlık duyulmuş olabilir. Yeniden mevduat faizlerini yukarı çekin ve KKM’den çıkan para döviz hesapları yerine TL mevduatına yönelsin demek isteniyor.
BİRKAÇ GÜN İÇERİSİNDE YENİ BİR KARAR GÖRÜRÜZ
Bu ifadelerin ne anlama geldiğini birkaç gün içerisinde, belki yarın görürüz. Seçici kredi ve miktarsal sıkılaşma kararları alınmaya devam edilecektir deniliyor. Yani KKM’deki zorunlu karşılık artırımı ile sistemde bi likidite fazlası oluştu bankacılık sisteminde yaklaşık 150 milyar lira kadar. Bunu çekmeye çalışabilirler.
Ayrıntılarda şöyle bir şey var, büyüme görüntüsüne falan değinilmiyor hiç Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarının aksine, bu çok iyi bir şey. Çünkü şu anlama geliyor…
KREDİ KARTLARI İÇİN YENİ KISITLAMALAR YOLDA
Benim net tercihim fiyat istikrarı ve enflasyonu durdurmak. Bunu yaparken de büyümeye çok fazla dikkat etmeyeceğim anlamı taşıyor. ABD Merkez Bankası da şu anda tamamen bu görüşü savunuyor.
Büyüme iyiye gitmiş, kötüye gitmiş şu anda çok fazla ilgi alanımda değil demek istiyor. Daha önceki raporda turizm gelirlerinden bahsediyordu, burası çıkarılarak talepte dengeleme eklenmiş. Yani ekonomiyi soğutacak, özellikle kredi kartı kullanımını kısıtlayacak yeni tedbirler görebiliriz.
MERKEZ BANKASI 2023’Ü YÜZDE 40 İLE TAMAMLAR
Bu yıl için zannediyorum ki 500 puanlık bir atım daha yapılacaktır. Ben 2023 yılının yüzde 40’lık politika faizi ile tamamlanacağını düşünüyorum ancak bunu gelecek toplantıda 500 puan artırıp, Aralık ayını pas geçerek mi yaparlar yoksa 2 toplantıya 250 şeklinde yayarlar mı emin değilim.